piątek, 6 lipca 2018

Równoważnik za lokal mieszkalny należny od dnia złożenia wniosku czy od daty spełnienia ustawowych przesłanek?


Funkcjonariusz Policji oprócz podstawowego uposażenia i dodatków do tego uposażenia może starać się o przyznanie równoważników pieniężnych. Oczywiście największą gratkę dla policjantów stanowią równoważniki mieszkaniowe i to z nimi związanych jest wiele wątpliwości interpretacyjnych, o czym przekonał się już nie jeden policjant 😉. Dziś chciałbym napisać kilka słów o równoważniku za lokal mieszkalny (a w zasadzie jego brak), do czego natchnęła mnie sprawa jednego z policjantów, który zwrócił się do mnie o pomoc w związku z trudnościami dotyczącymi otrzymania takiego równoważnika.

Otóż po wielu perturbacjach policjant ten otrzymał decyzję przyznającą mu równoważnik za brak lokalu mieszkalnego, z tym że tylko za okres od daty złożenia oświadczenia mimo, iż przesłanki do jego otrzymania (co wynika z oświadczenia i przedstawionych przez niego dokumentów) spełniał on już kilka lat wcześniej. I w tym miejscu rodzi się pytanie, czy równoważnik za brak mieszkania należy się za okres od wydania decyzji (względnie od dnia złożenia wniosku), czy jednak istotny jest tu moment spełnienia przesłanek do jego otrzymania, a co za tym idzie równoważnik winien być przyznany także za okres sprzed wydania decyzji?


Charakter konstytutywny czy deklaratoryjny?


Zgodnie z art. 92 ust. 1 ustawy o Policji, policjantowi przysługuje równoważnik pieniężny, jeżeli on sam lub członkowie jego rodziny nie posiadają lokalu mieszkalnego w miejscu pełnienia służby lub w miejscowości pobliskiej. Jak stanowi § 3 rozporządzenia z 28 czerwca 2002 r. o wysokości i szczegółowych zasadach przyznawania, odmowy przyznania, cofania i zwracania przez policjantów równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego, ustalenia uprawnień policjanta do otrzymania równoważnika pieniężnego za lokal mieszkalny oraz jego wysokości dokonuje się na podstawie oświadczenia mieszkaniowego. Przez długi czas  w orzecznictwie dominował pogląd, że decyzja o przyznaniu równoważnika za brak mieszkania ma charakter konstytutywny, czyli kształtujący prawo do  tego świadczenia. Przyjmowano zatem, że niezależnie od tego kiedy funkcjonariusz spełnił przesłanki do jego otrzymania było mu ono wypłacane za okres od wydania decyzji, a w najlepszym razie od dnia złożenia wniosku wraz z oświadczeniem mieszkaniowym.

Z czasem zaczęły się pojawiać poglądy odmienne, wskazujące na deklaratoryjny charakter decyzji o przyznaniu równoważnika za lokal mieszkalny. Orzecznictwo w tym zakresie zatem ewoluowało.  Ostatecznie przeważył pogląd, zgodnie z którym, decyzja w sprawie przyznania równoważnika pieniężnego, wydana na podstawie art. 92 ust. 1 ustawy o Policji, ma charakter deklaratoryjny, a zatem potwierdzający prawo do równoważnika w okresie, w którym funkcjonariusz spełniał przesłanki do jego przyznania (tak. m.in wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego: z dnia 31 maja 2017 r., sygn. akt I OSK 2572/16, z dnia 10 listopada 2015 r., sygn. akt I OSK 1294/14). Funkcjonariusz, spełniający ustawowe warunki do otrzymania równoważnika za lokal mieszkalny może zatem żądać przyznania mu równoważnika za cały przysługujący mu okres, dopóki nie nastąpi przedawnienie takiego roszczenia.

Pogląd taki jest obecnie powszechnie prezentowany w orzeczeniach wojewódzkich sądów administracyjnych (wyrok WSA w Szczecinie z dnia 25 stycznia 2018 r. II SA/Sz 1280/17, wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 9 marca 2018 r. IV SA/Wr 24/18, wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 27 marca 2018 r. II SA/Bd 1367/17).

Temida zmienną jest?


Na koniec nasuwa się jeszcze jedno pytanie. Skąd taka zmiana, skoro przepisy ustawy o Policji w powyższym zakresie nie uległy zmianie? Trudno jednoznacznie stwierdzić. Sądy najwyraźniej uznały, że nie ma sensu na siłę obstawać przy stanowisku korzystnym dla Skarbu Państwa, kiedy bardziej słuszna i logiczna wydaje się interpretacja sprzyjająca funkcjonariuszom.

Pozostaje mieć jedynie nadzieję, że aktualna linia orzecznicza zostanie utrzymana przez sądy administracyjne i przyjęta powszechnie z entuzjazmem przez organy właściwe do wydawania decyzji w sprawach przyznawania równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego (czytaj: komendantów) 😎.

Na temat przedawnienia roszczenia o równoważnik za brak lokalu mieszkalnego może przeczytać tutaj.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz