Przedawnienie roszczeń związanych z uposażeniem na przykładzie równoważnika za brak lokalu mieszkalnego

Policjant nierzadko zamienia się w wierzyciela, który musi dochodzić należnych mu świadczeń związancyh z uposażeniem od dłużnika, którym jest najczęściej właściwy komendant. W tym kontekście, przydatna może być znajomość instytucji przedawnienia. Istotą przedawnienia jest to, że po upływie wskazanego w przepisach terminu ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia. Mówiąc prościej jeśli za długo będziemy zwlekać z podjęciem starań o uzyskanie należnych nam roszczeń dłużnik może nam pokazać gest, który niegdyś na olimpiadzie w Moskwie zaprezentował pewien słynny polski lekkoatleta😉. Jak kwestia przedawnienia uregulowana została w ustawie o Policji i co należy zrobić aby roszczenie związane z uposażeniem się nie przedawniło wskażę na przykładzie równoważnika za lokal mieszkalny.

W ostatnim wpisie wskazałem, że zgodnie z aktualną linią orzeczniczą sądów administracyjnych funkcjonariusz, spełniający ustawowe warunki do otrzymania równoważnika za lokal mieszkalny może żądać przyznania mu równoważnika za cały przysługujący mu okres, dopóki nie nastąpi przedawnienie takiego roszczenia. 

Moment przedawnienia ustalimy w oparciu o art.  107 ustawy o Policji, z którego wynika, że roszczenia z tytułu prawa do uposażenia i innych świadczeń oraz należności pieniężnych ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.

Policjant może więc żądać wypłaty równoważnika za brak lokalu do 3 lat wstecz (zakładając, że był w tym czasie do tego równoważnika uprawniony) bez obawy podniesienia zarzutu przedawnienia. A jeśli w międzyczasie  doszło do przerwania biegu przedawnienia, nawet za dłuży okres.

Należy pamiętać, że bieg przedawnienia roszczenia z tytułu uposażenia i innych świadczeń oraz należności pieniężnych przerywa każda czynność przed kierownikiem jednostki organizacyjnej podległej ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, właściwym do rozpatrywania roszczeń, podjęta bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia roszczenia. I tak bieg przedawnienia roszczenia o wypłatę równoważnika pieniężnego za brak lokalu mieszkalnego  przerywany jest  w momencie złożenia oświadczenia mieszkaniowego (zgodnie z ogólnymi zasadami wynikającymi z kodeksu cywilnego po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo, jednak w razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie nie zostanie zakończone).

W tym miejscu chciałbym przytoczyć fragment uzasadnienia wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 listopada 2015 r. I OSK 1294/14:

"Policjant z chwilą spełnienia przesłanek warunkujących powstanie prawa do równoważnika posiada roszczenie o jego wypłatę. Nie oznacza to jednak, że z tą chwilą powstaje po stronie organów policji obowiązek realizacji świadczenia. Obowiązek ten istnieje już potencjalnie i warunkowo. Przy czym zauważyć należy, iż te czynności nie stanowią podstawy nabycia prawa do realizacji roszczenia, które w dacie ich podejmowania faktycznie istniało. Złożenie przez policjanta oświadczenia mieszkaniowego stanowi natomiast podjęcie czynności, o której mowa w art. 107 ust. 3 pkt 1 ustawy z 1990 r. o Policji, a więc przerywa bieg przedawnienia." 

Bieg przedawnienia roszczenia jest również przerywany poprzez uznanie roszczenia, czyli takie zachowanie się dłużnika (kierownika jednostki), z którego będzie wynikało, że uważa on swój dług względem wierzyciela (policjanta) za istniejący. Uznaniem roszczenia będzie np. przyznanie na piśmie, że policjantowi należy się równoważnik za konkrenty okres.

A w sytuacji, gdy równoważnik mimo wszystko należy się np. za 4 lata, a przed złożeniem wniosku nie doszło do przerwania biegu przedawnienia? W przypadku zaistnienia wyjątkowych okoliczności organ może nie uwzględnić przedawnienia i przyznać świadczenie za dłuży okres. Nie liczyłbym jednak w tym zakresie na szczodrość komendanta 😏.

---

Przeczytaj także:

Czy policjantowi należą się odsetki od nieterminowo wypłaconych świadczeń związanych z uposażeniem?

Równoważnik za lokal mieszkalny należny od dnia złożenia wniosku czy od daty spełnienia ustawowych przesłanek?