Kiedy policjant może odmówić wykonania rozkazu lub polecenia służbowego?

Zgodnie z ustawą o Policji (art. 132 ust. 3 pkt 1) naruszeniem dyscypliny służbowej jest odmowa wykonania albo niewykonanie rozkazu lub polecenia przełożonego, czy też organu (np. prokuratora) uprawnionego na podstawie ustawy do wydawania poleceń policjantom. 

Czy każda odmowa lub niewykonanie polecenia lub rozkazu skutkowało będzie pociągnięciem policjanta do odpowiedzialności dyscyplinarnej?

Czy policjant może popełnić przewinienie dyscyplinarne w czasie wolnym od służby?

 źródło: pixabay.com

Naruszenie dyscypliny służbowej co do zasady dotyczy czynów polegających na przekroczeniu uprawnień lub niewykonaniu obowiązków wynikających z przepisów lub rozkazów i poleceń wydanych przez przełożonych. Należy jednak pamiętać, że przewinienie dyscyplinarne może zostać popełnione nie tylko podczas służby, ale także i poza godzinami jej pełnienia. Wypowiedział się na ten temat Naczelny Sąd Administracyjny, który wskazał, że "charakter stosunku służbowego policjanta, polegający na szczególnym podporządkowaniu, oznacza, iż przewinienie dyscyplinarne można popełnić także poza godzinami służby. Funkcjonariusz Policji także poza godzinami służby jest zobowiązany postępować w sposób, który nie budzi wątpliwości co do jego kwalifikacji etycznych" (wyrok NSA z 10 lutego 2012 r. sygn. akt: I OSK 1056/11).

Za co grozi odpowiedzialność dyscyplinarna w Policji?

Postępowanie dyscyplinarne to mało przyjemny temat, jednak wbrew pozorom może spotkać każdego funkcjonariusza, w myśl zasady "dajcie mi człowieka a paragraf się znajdzie".

Zgodnie z art. 132 ustawy o Policji, policjant odpowiada dyscyplinarnie za popełnienie przewinienia dyscyplinarnego polegającego na naruszeniu dyscypliny służbowej lub nieprzestrzeganiu zasad etyki zawodowej.

Naruszenie dyscypliny służbowej

Naruszeniem dyscypliny służbowej jest taki czyn policjanta, który polega na zawinionym przekroczeniu uprawnień lub niewykonaniu obowiązków wynikających z przepisów lub rozkazów i poleceń wydanych przez przełożonych.

Ustawa wskazuje, że naruszeniem dyscypliny służbowej jest w szczególności:

1) odmowa wykonania albo niewykonanie rozkazu lub polecenia przełożonego, względnie organu uprawnionego na podstawie ustawy do wydawania poleceń policjantom, z wyłączeniem rozkazów i poleceń, których wykonanie łączyłoby się z popełnieniem przestępstwa;

2) zaniechanie czynności służbowej albo wykonanie jej w sposób nieprawidłowy;

3) niedopełnienie obowiązków służbowych albo przekroczenie uprawnień określonych w przepisach prawa;

4) wprowadzenie w błąd przełożonego lub innego policjanta, jeżeli spowodowało to lub mogło spowodować szkodę służbie, policjantowi lub innej osobie;

5) postępowanie przełożonego w sposób przyczyniający się do rozluźnienia dyscypliny służbowej w podległej jednostce organizacyjnej lub komórce organizacyjnej Policji;

6) stawienie się do służby w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka oraz spożywanie alkoholu lub podobnie działającego środka w czasie służby albo w obiektach lub na terenach zajmowanych przez Policję;

7) utrata służbowej broni palnej, amunicji lub legitymacji służbowej;

8) utrata przedmiotu stanowiącego wyposażenie służbowe, którego wykorzystanie przez osoby nieuprawnione wyrządziło szkodę obywatelowi lub stworzyło zagrożenie dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa powszechnego;

9) utrata materiału zawierającego informacje niejawne.

Zamieszczone w ustawie o Policji wyliczenie nie ma charakteru zamkniętego i nie wskazuje wyczerpująco wszystkich czynów jakie mogą doprowadzić do wszczęcia przeciwko policjantowi postępowania dyscyplinarnego.

Nieprzestrzeganie zasad etyki zawodowej

Na funkcjonariuszu spoczywa także obowiązek przestrzegania zasad etyki zawodowej. Zasady etyki zawodowej zostały określone w załączniku do zarządzenia Nr 805 Komendanta Głównego Policji z 31 grudnia 2003 r. w sprawie "Zasad etyki zawodowej policjanta". Złamanie każdej z zasad określonych we wskazanym zarządzeniu może stanowić podstawę do pociągnięcia policjanta do odpowiedzialności dyscyplinarnej.

Z nieprzestrzeganiem zasad etyki zawodowej możemy mieć do czynienia zarówno w trakcie wykonywania obowiązków służbowych jak w czasie wolnym od służby. Policjantem jest się bowiem cały czas, a nie tylko w czasie służby. 

---

Przeczytaj także:

Kary w postępowaniu dyscyplinarnym

Dyscyplinarka w Policji - przedawnienie

Konsekwencje finansowe wymierzenia kary dyscyplinarnej w Policji
Możliwość uzyskania kopii dokumentów z akt postępowania dyscyplinarnego